ماده 16- مجمع عمومي وظايفي را كه تحت فصول 12 و 13 منشور بدان محول شده منجمله تصويب قراردادهاي قيمومت مناطقي را كه سوق‌ الجيشي قلمداد نشده است با توجه به نظام قيمومت بين ‌المللي انجام خواهد داد.

ماده 17- مجمع عمومي بودجه سازمان را بررسي و تصويب خواهد كرد.

تبصره یک: مخارج سازمان برحسب سهميه بندي مقرر از طرف مجمع عموم بر عهده اعضاء خواهد بود.

تبصره دو: مجمع عمومي هرگونه ترتيبات مالي و بودجه ‌اي را كه به مؤسسات تخصصي منظور در ماده 57 داده شود مورد بررسي و تصويب قرار خواهد داد و بودجه اداري مؤسسات مذكور را به منظور صدور توصيه به آنها بررسي خواهد نمود.

رأی

ماده 18- هر عضو مجمع عمومي داراي يك رأي خواهد بود.

تبصره یک: تصممات مجمع عمومي در مورد مسائل مهم با اكثريت دو سوم از اعضاي حاضر و رأي دهنده اتخاذ خواهد شد. موارد زير از مسائل مهم محسوب مي ‌شود:

1. توصيه‌ هاي مربوط به حفظ صلح و امنيت بين‌ المللي،

2. انتخاب اعضاي غير دائم شوراي امنيت،

3. انتخاب اعضاي شوراي اقتصادي و اجتماعي،

4. انتخاب اعضاي شوراي قيمومت بر طبق شق ((ج)) از بند یك ماده 86

5. قبول اعضاي جديد در سازمان ملل متحد،

6. تعليق حقوق و مزاياي عضويت،

7. اخراج اعضاء،

8. مسائل راجع به اجراي نظام قيمومت و مسائل مربوط به بودجه.

تبصره دو: تصميمات راجع به ساير امور منجمله تعيين انواع مسائل ديگري كه اكثريت دوسوم بايد در آنها رعايت شود با اكثريت اعضاء حاضر و رأي دهنده اتخاذ خواهد گرديد.

ماده 19- هر عضو ملل متحد كه پرداخت سهميه مالي آن به سازمان به تاخير افتاده باشد در صورتيكه سهميه عقب افتاده عضو مزوبر معادل يا بيشتر از مبلغ سهميه مربوط براي دو سال قبل به طور كامل باشد در مجمع عمومي حق رأي نخواهد داشت. معذلك اگر مجمع عمومي تشخيص دهد كه قصور در پرداخت ناشي از شرايطي است كه از حيطه اختيار عضو مزبور خارج است مي ‌تواند به چنين عضوي اجازه دهد كه در رأي شركت كند.

آئين كار

ماده 20- مجمع عمومي منظماً دوره ‌هاي اجلاس سالانه و در صورت اقتضاء اجلاس‌ هاي فوق‌العاده خواهد داشت. اجلاس‌ هاي فوق ‌العاده به دعوت دبيركل بنا به درخواست شوراي امنيت يا اكثريت اعضاي ملل خواهد بود.

ماده 21- مجمع عمومي آئين ‌نامه داخلي خود را تنظيم مي‌ كند. مجمع مزبور براي هر دوره اجلاس رئيس خود را انتخاب مي ‌كند.

ماده 22- مجمع عمومي براي اجراي وظايف خود مي ‌تواند آنگونه اركان فرعي را كه ضروري تشخيص دهد تأسيس نمايد.

فصل پنجم: شوراي امنيت

تركيب

ماده 23- شوراي امنيت مركب است از پانزده عضو سازمان ملل متحد. جمهوري چين، فرانسه، اتحاد جماهير شوروي سوسياليستي (فدراسيون روسيه)، بريتانياي كبير و ايرلند شمالي و ايالات متحده امريكا اعضاء دائم شوراي امنيت هستند. مجمع عمومي ده عضو ديگر سازمان را بالاخص با توجه به شركت اعضاي سازمان ملل متحد در حفظ صلح و امنيت بين ‌المللي و ساير هدفهاي سازمان در درجه اول و همچنين با توجه به تقسيم عادلانه جغرافيايي به عنوان اعضاء غير دائم شوراي امنيت انتخاب مي ‌نمايد.

تبصره یک: اعضاي غير دائم شوراي امنيت براي يك دوره دوساله انتخاب مي‌ گردند. معذلك در نخستين انتخاب اعضاي غير دائم پس از افزايش عده اعضاي شوراي امنيت از يازده به پانزده دو عضو از چهار عضو اضافه شده براي يك دوره يكساله انتخاب مي ‌شوند.

عضوي كه خارج مي ‌گردد بلافاصله قابل تجديد انتخاب نخواهد بود.

تبصره دو:  هر عضو شوراي امنيت يك نماينده در آن شورا خواهد داشت.

وظايف و اختيارات

ماده 24- به منظور تأمين اقدام سريع و مؤثر از طرف ملل متحد اعضاي آن مسئوليت اوليه حفظ صلح و امنيت بين ‌المللي را به شوراي امنيت واگذار مي ‌نمايند و موافقت مي‌ كنند كه شوراي امنيت در اجراي وظايفي كه به موجب اين مسئوليت بر عهده دارد از طرف آنها اقدام نمايد.

تبصره یک: شوراي امنيت در اجراي اين وظايف بر طبق مقاصد و اصول ملل متحد عمل مي‌ كند. اختيارات مخصوصي كه براي انجام ظايف مذكور به شوراي امنيت واگذار گرديده در فصول 6-7-8 و 12 بيان شده است.

تبصره دو: شوراي امنيت گزارش‌ هاي سالانه و در صورت اقتضا گزارش ‌هاي مخصوص براي بررسي به مجمع عمومي تقديم مي‌ دارد.

ماده 25- اعضاء ملل متحد موافقت مي ‌نمايند كه تصميمات شوراي امنيت را بر طبق اين منشور قبول و اجرا نمايند.

ماده 26- به منظور كمك به استقرار و حفظ صلح و امنيت بين ‌المللي به وسيله به كار بردن تدابيري جهت صرف حداقل منابع انساني و اقتصادي جهان براي تسليحات، شوراي امنيت مكلف است با كمك كميته ستاد نظامي مذكور در ماده 47 طرح ‌هايي براي وضع اصول تنظيم تسليحات تهيه و به اعضاء ملل متحد تقديم نمايد.

رأي

ماده 27- هر عضو شوراي امنيت داراي يك رأي است.

تبصره یک:  تصميمات شوراي امنيت راجع به مسائل مربوط به آئين ‌كار با رأي نه (9) عضو اتخاذ مي ‌شود.

تبصره دو:  تصميمات شوراي امنيت راجع به ساير مسائل با رأي مثبت نه (9) عضو كه شامل آراء تمام اعضاي دائم باشد اتخاذ مي ‌گردد به اين شرط كه در مورد تصميماتي كه به موجب مندرجات فصل ششم و بند سوم از ماده 52 اتخاذ مي ‌شود طرف دعوي از دادن رأي خودداري نمايد:

آئين ‌كار

ماده 28- شوراي امنيت به نحوي تشكيل خواهد شد كه بتواند دائماً قادر به انجام وظايف خود باشد و بدين منظور هر يك از اعضاي شوراي امنيت در كليه اوقات نماينده‌ اي در مقر سازمان خواهد داشت.

تبصره یک: شوراي امنيت جلساتي به فواصل معين خواهد داشت و هر يك از اعضاي شورا در صورتيكه مايل باشد مي‌ تواند توسط يكي از اعضاي دولت خود يا نماينده ‌اي كه مخصوصاً بدين منظور تعيين گرديده است در آن جلسات شركت جويد.

تبصره دو:  شوراي امنيت مي‌تواند جلسات خود را در جاهايي غير از مقر سازمان كه براي تسهيل انجام وظايف خود مناسب بداند تشكيل دهد.

ماده 29- شوراي امنيت مي‌ تواند آنگونه از اركان فرعي را كه براي انجام وظايف خود لازم بداند تأسيس نمايد.

ماده 30- شوراي امنيت آئين ‌نامه داخلي خود را كه از جمله مشتمل بر ترتيب انتخاب شورا باشد تنظيم مي‌ كند.

ماده 31- هر عضو ملل متحد كه عضو شوراي امنيت نيست مي ‌تواند بدون حق رأي در مذاكرات مربوط به هر مسئله ‌اي كه در شوراي امنيت مطرح است در هر مورد كه شوراي امنيت مسائل مزبور را در منافع آن عضو مخصوصاً موثر بداند شركت كند.

ماده 32- هر عضو ملل متحد كه عضو شوراي امنيت نيست يا هر كشوري كه در ملل متحد عضويت ندارد هرگاه طرف اختلافي باشد كه در شوراي امنيت تحت رسيدگي است دعوت خواهد شد كه بدون حق رأي در مذاكرات مربوط به اختلاف مزبور شركت نمايد. شوراي امنيت شرايطي را كه براي شركت كشوري كه عضو ملل متحد نيست عادلانه مي ‌داند وضع خواهد نمود.

فصل ششم: حل و فصل مسالمت آميز اختلافات

ماده 33- طرفين هر اختلاف كه ادامه آن متحمل است حفظ صلح و امنيت بين ‌المللي را به خطر اندازد بايد قبل از هر چيز از طريق مذاكره – ميانجيگري – سازش – داوري - رسيدگي قضايي و توسل به مؤسسات يا ترتيبات منطقه ‌اي يا ساير وسائل مسالمت‌ آميز بنابه انتخاب خود راه حل آن را جستجو نمايند.

تبصره یک: شوراي امنيت در صورت اقتضا از طرفين اختلاف خواهد خواست كه اختلافات خود را با شيوه ‌هاي مزبور حل و فصل نمايند.

ماده 34- شوراي امنيت مي ‌تواند هر اختلاف يا وضعيتي را كه ممكن است منجر به يك اصطكاك بين ‌المللي گردد يا اختلافي ايجاد نمايد مورد رسيدگي قرار دهد بدين منظور كه تعيين نمايد آيا محتمل است ادامه اختلاف يا وضعیت مزبور حفظ صلح و امنيت بين ‌المللي را به خطر بياندازد.

ماده 35- هر عضو ملل متحد مي ‌تواند توجه شوراي امنيت يا مجمع عمومي را به هر اختلاف يا وضعيتي از آنگونه كه در ماده 34 بدان اشاره شده است جلب نمايد.

تبصره یک:  هر كشوري كه عضو ملل متحد نيست مي ‌تواند توجه شوراي امنيت يا مجمع عمومي را به اختلافي كه خود در آن درگير است جلب نمايد مشروط بر اينكه در مورد اختلاف مزبور قبلاً تعهدات مربوط به حل و فصل مسالمت ‌آميز مقرر در اين منشور را قبول نمايد.

تبصره دو: اقدامات مجمع عمومي در خصوص اموري كه به موجب اين ماده توجه مجمع بدان معطوف مي ‌گردد تابع مقررات مواد 11 و 12 است.

ماده 36- شوراي امنيت مي ‌تواند در هر مرحله از اختلافي از آنگونه كه در ماده 33 بدان اشاره شده است يا در هر وضعيت شبيه به آن، روشها يا ترتيب‌ هاي حل و فصل مناسب را توصيه نمايد.

تبصره یک: شوراي امنيت ملزم است روشهايي را كه طرفين دعوي خود قبلاً براي حل و فصل اختلاف قبول كرده‌ اند مورد توجه قرار دهد.

تبصره دو: شوراي امنيت در توصيه ‌هايي كه به موجب اين ماده مي ‌كند بايد همچنين در نظر داشته باشد كه اختلافات قضايي بايد بطور كلي توسط طرفين دعوي بر طبق مقررات اساسنامه ديوان بين ‌المللي دادگستري به ديوان مزبور رجوع گردد.

ادامه مطلب در بخش سوم